หลักการและเหตุผล

ภาพวาดทางวิทยาศาสตร์ ได้แก่ ภาพวาดประกอบข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ ใช้เพื่ออธิบายความรู้ในสาขาต่างๆ ทางวิทยาศาสตร์ เช่น ดาราศาสตร์ ธรณีวิทยา สัตววิทยา พฤกษศาสตร์ ฯลฯ ซึ่งเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการจัดทำเอกสาร ตำรา และประกอบบทความในลักษณะต่างๆ ภาพวาดทางวิทยาศาสตร์ที่ดีมีคุณค่าเทียบเท่ากับตำราในเรื่องนั้นๆ ผู้วาดต้องศึกษาตัวอย่างต้นแบบอย่างรอบด้าน สร้างสรรค์ขึ้นจากข้อมูลจริง และแสดงออกมาเป็นภาพที่ถูกต้อง แม่นยำ และสวยงาม ซึ่งในหลายๆ กรณี ไม่อาจใช้ภาพถ่ายมาทดแทนได้ ปัจจุบันภาพวาดทางวิทยาศาสตร์เป็นที่รู้จักมากขึ้นในวงกว้าง และเป็นที่ต้องการทั้งในแวดวงวิชาการ และเพื่อสุนทรียะ

ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ตระหนักถึงความสำคัญของภาพวาดทางวิทยาศาสตร์ จึงได้เปิดสอนวิชานิทัศน์ทางวิทยาศาสตร์ (Scientific Illustrations) สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรีขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ตั้งแต่เมื่อปีการศึกษา 2541 และเล็งเห็นว่ายังมีนิสิตนักศึกษา ครูอาจารย์ ข้าราชการ และประชาชนอีกหลากหลายอาชีพที่มีความสามารถและสนใจใคร่เรียนรู้วิชาสาขานี้ ภาควิชาพฤกษศาสตร์ฯ จึงได้ริเริ่มจัดการอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่องการวาดภาพทางวิทยาศาสตร์ขึ้น ต่อเนื่องนับจากนั้นมาเป็นประจำทุกปี เป็นเวลากว่า 20 ปี โดยจัดการเรียนการสอน ณ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในหลักการการวาดภาพทางวิทยาศาสตร์ เปิดโอกาสให้ผู้เข้าอบรมเลือกตัวอย่างศึกษาที่ตนเองสนใจ เช่น ดอกไม้ ผลไม้ แมลง สัตว์สตาฟฟ์ กระดูก หลักฐานโบราณคดี โดยหวังให้ผู้เข้าอบรมสามารถนำเสนอข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ให้สวยงามตามหลักศิลปะ ในขณะเดียวกัน ก็ได้จัดนิทรรศการภาพวาดพฤกษศาสตร์ “สานพฤกษพรรณผ่านงานพฤกษศิลป์” ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ระหว่างวันที่ 7-19 มิถุนายน พ.ศ. 2565 เพื่อเปิดมุมมองด้านวิทยาศาสตร์ให้กับศิลปิน โน้มนำให้นักวิทยาศาสตร์เห็นความสวยงามของภาพวาดพรรณไม้ และแนะนำให้ประชาชนทั่วไป เห็นความสวยงามของธรรมชาติ ไปพร้อม ๆ กับการทำความรู้จักกับสิ่งมีชีวิตหลากหลายอีกด้วย

วัตถุประสงค์
เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรม

1. อธิบายความสำคัญและหลักการการวาดภาพทางวิทยาศาสตร์ได้
2. ฝึกทักษะการวาดภาพทางวิทยาศาสตร์เบื้องต้น
3. สร้างสรรค์ภาพวาดทางวิทยาศาสตร์จากตัวอย่างสิ่งมีชีวิตได้ในระดับเบื้องต้น

หน่วยงานที่รับผิดชอบ

ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

รูปแบบการอบรม

ประกอบด้วยภาคบรรยายและการฝึกปฏิบัติ

จำนวนผู้เข้ารับการอบรม (หลักสูตรเบื้องต้น)

จำนวน 30 คน

สถานที่อบรม (หลักสูตรเบื้องต้น)

ณ ห้อง N300 ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ถนนพระรามที่ 6 เขตราชเทวี กทม. 10400 โทรศัพท์: 0-2201-5232, 0-2201-5240 หรือ โทรสาร: 0-2354-7172

คุณสมบัติของผู้เข้าอบรม

• นักวิทยาศาสตร์ ครูอาจารย์ นิสิตนักศึกษาและบุคลากรผู้ปฏิบัติงานในสาขาวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะการเรียนการสอนและการวิจัยความหลากหลายทางชีวภาพ
• ศิลปิน จิตรกร ครูอาจารย์ด้านศิลปะ ที่มีความสนใจ และปฏิบัติงานเกี่ยวข้องกับการเรียนการสอน และการสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
• ข้าราชการ พนักงาน เจ้าหน้าที่ หรือลูกจ้างจากหน่วยงานภาครัฐบาล หรือรัฐวิสาหกิจ ที่ได้รับอนุมัติจากผู้บังคับบัญชาให้เข้ารับการอบรมโดยไม่ถือเป็นวันลา และสามารถเบิกค่าลงทะเบียนเข้ารับการอบรมได้
• ผู้สนใจทั่วไป

วิทยากร

ผศ. ดร.ศศิวิมล แสวงผล อาจารย์ผู้ควบคุมวิชานิทัศน์ทางวิทยาศาสตร์ (Scientific Illustrations) ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ผ่านการศึกษาวิชา Biological Illustrations ซึ่งสอนโดย Mrs. Marion R. Sheehan นักวาดภาพทางพฤกษศาสตร์ผู้มีชื่อเสียง ณ University of Florida , USA ร่วมด้วยวิทยากร ผศ.ณรงค์ศักดิ์ สุกแก้วมณี อาจารย์ประจำสาขาวิชาศิลปศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง และ คุณพีระณัฏฐ์ โบกรณีย์ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ วิทยากรจากเครือข่ายวิทยสานศิลป์

ค่าลงทะเบียน

- ท่านละ 5,500 บาท รวมค่าวิทยากร อุปกรณ์ หนังสือ เอกสาร อาหารกลางวัน และ อาหารว่าง พิเศษ! ลด 10% สำหรับครูโรงเรียนเครือข่าย Mahidol Science School Network https://bit.ly/3vDRwF1

การชำระเงิน

กรุณาโอนเข้าบัญชี ที่

กรุณาโอนเงินและส่งสำเนาการโอนเงินที่ อีเมล plantscience.mahidoluniversity@gmail.com ภายในวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2565 | หากท่านที่มีชื่อลงทะเบียนแต่ไม่ได้ส่งหลักฐานการโอนเงินภายในกำหนดเวลา ถือว่าสละสิทธิ์ | ทั้งนี้หากมีผู้ชำระเงินและส่งหลักฐานครบตามจำนวนรับแล้ว ผู้จัดขอสงวนสิทธิ์ปิดรับการสมัคร ไม่รับสมัครท่านที่ไม่มีชื่อลงทะเบียนมาก่อน และไม่สามารถคืนเงินได้

ดาวน์โหลด

หนังสือขออนุมัติหลักการจัดฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่องการวาดภาพทางวิทยาศาสตร์ ครั้งที่ 21

แผนที่การเดินทาง

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่

ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ถนนพระราม ที่ 6 ราชเทวี กทม. 10400 โทรศัพท์: 0 2201 5232 (คุณลดาวัลย์), 0 2201 5240 (คุณชาลิสา) โทรสาร: 0 2354 7172 e-mail address: plantscience.mahidoluniversity@gmail.com

คำแนะนำในการเลือกตัวอย่างเพื่อนำมาฝึกร่างภาพและบันทึกแสง-เงา

1. ควรเป็นตัวอย่างที่ตนเองสนใจ
2. ไม่ควรมีขนาดเล็กเกินไปหรือมีรายละเอียดมาก ไม่ควรต้องใช้แว่นขยาย หรือกล้องจุลทรรศน์ เพราะจะเสียเวลามาก ควรมีขนาดจริงไม่เกินหน้ากระดาษ A4
3. ควรมีรูปร่างโดดเด่น เช่น กะโหลกสัตว์ ดอกกล้วยไม้ ผลแก้วมังกร ด้วง หอย ปลา สำหรับผู้ฝึกหัดขั้นต้นนี้ หากใช้ตัวอย่างที่มีรูปทรงเรียบเกินไป เช่น ส้ม มันฝรั่ง กล้วย แตงโม หรือซับซ้อนเกินไป เช่น ทุเรียน เงาะ อาจถ่ายทอดออกมาให้เหมือนจริงได้ยาก ไม่แนะนำให้ใช้
4. ถ้าเป็นดอกไม้ ควรเลือกดอกที่ไม่เหี่ยวง่าย ควรหาภาชนะมาตั้งวางด้วยจะดีมาก สำหรับตัวอย่างอื่นๆ ควรจะสามารถตั้งวางตรงหน้าได้ในระดับสายตา หรือระดับที่เป็นธรรมชาติ โดยไม่ต้องถือ
5. สามารถใช้ภาพร่างเดียวกันนี้เพื่อฝึกการ rendering ทั้ง (1) การลงหมึก (2) ลงดินสอและผงถ่าน และ/หรือ (3) สีน้ำ หรือจะร่างภาพใหม่ในแต่ละเทคนิคเพื่อฝึกฝีมือการร่างภาพก็ได้